De ontwikkeling van de pedagogiek als kunstwerk
Marayle Küpper, kunstenaar, docent, expert in samenwerkend leren.Projekt Lern-Raum Partner.
De ontwikkeling van de pedagogiek begint al voor de tijd van de geschreven taal. Elk kind moet immers in de beste zin van het woord verzorgd en beschermd worden en door zijn ouders in een gemeenschap worden geïntroduceerd. In de loop van de menselijke ontwikkeling is deze gemeenschap steeds complexer geworden, de kennis van de natuur, geschiedenis, maatschappij, religie, kunst, taal en nog veel meer neemt voortdurend toe. Het wordt daarom steeds noodzakelijker om kennis gericht over te dragen, teneinde mensen in staat te stellen om op een vanzelfsprekende manier om te kunnen gaan met een steeds complexere menselijke gemeenschap.
De kennis, vaardigheden en competenties om zich zelfverzekerd te kunnen bewegen in een wereld die voortdurend verandert, wordeneerst vergaard in het gezin, daarna in onderwijsinstellingen en later overal waar leren mogelijk is. Dit proces heeft een persoonlijke en een historische dimensie. Het is noch lineair, noch een gestage progressie. Het hangt af van tijdgeest, leeftijd, persoonlijke belangen, sociale veranderingen, familieomstandigheden en toeval.
Het kunstwerk wil dit alles reproduceren.
Het hele ZfsL (Zentrum für schulpraktische Lehrerausbildung) Düsseldorf werd gevraagd om citaten, mensen en motieven voor dit kunstwerk aan te leveren. De citaten bieden pedagogische benaderingen die voor ons belangrijk zijn. De selectie van de citaten werd vervolgens in een historische, chronologische volgorde geplaatst, met bovenin het trappenhuis de nadruk op het modernisme.
Beginnend met de mens zelf, een nog leeg, te beschrijven blad, start het kunstwerk met de oude pedagogen Heracles (560-520 v. Chr.), Augustinus (430-354 v. Chr.) en Aristoteles (384-322 v. Chr.). Ook pedagogische citaten vanuit andere verre culturen, zoals Confucius (500 v. Chr.) zijn opgenomen en illustreren de bewegelijkheid van de pedagogie. Zowel kunstenaars als Leonardo da Vinci (1452-1519) en universeel geleerde Erasmus Rotterdamus (1469-1536), als dichter Shakespeare (1564-1616) en filosofen als Kant (1724-1804) worden genoemd. De pedagogische stellingen worden steeds breder en breder, ze komen steeds dichter bij de huidige tijd. Zo werden in de 17de/18de eeuw Pestalozzi, Herder, Goethe, Hegel, Herbart, Fröbel, Eichendorff en Heine genoemd om in de 19de eeuw uiteindelijk Kerschensteiner, Dewey, Tagore, Montessori, Stein, Wagenschein of Kästner te bereiken. In de moderne tijd wordt het spectrum van invloedrijke personen nog breder: Paul Watzlawik vindt er zijn plaats evenals Beuys, Lea Dasberg, Paulo Freire, Peter Ustinov, Norm Green en Hartmut von Hentig om vervolgens bij Carl Rogers of Manfred Spitzer aan te komen.
Naast volwassenen worden ook kinderen of kinderfiguren genoemd, Pippi Langkous, Isabell, Lars en Simon. Voor hen en iedereen die hen begeleidt in hun ontwikkeling, is dit een kunstwerk. Het biedt een begin, maar is onaf en open aan de top. Het beweegt, reflecteert, het schittert, ontwikkelt, groeit, en stimuleert de interactie.